Şirket ve Temsilcilik İşlemleri
Bulgaristan’da şirket kurmak kapsamlı bir konudur. Hangi bölgede talebin fazla olduğu, hangi bölgede personelin daha kolay bulacağı ve lokasyon keşfi şirket kurma konusunda önemli konuların başında gelmektedir. 6 aylık multi vize alarak Bulgaristan’a gidebilir, araştırma yürütebilirsiniz. Ne yapmak istediğinize net olarak karar verdikten sonra yerel muhasebeci ve oradaki firmalardan bir tanesiyle yüz yüze görüşmenizi ve danışmanlık almanızı öneriyoruz. Bulgaristan’ın farklı bölgelerinde iş ortaklığı içerisinde bulunduğumuz güvenilir muhasebe ve hukuk büroları bulunmaktadır. Şirket kurmak veya var olan şirketinizi geliştirmek için aşağıdaki firmalardan destek alabilirsiniz.
Bulgaristan’da şirket kurmak ile alacağınız danışmanlık hizmetleri Bulgaristan’da hangi departmanla ilgili iş kurmak ve işinizi geliştirmek istediğinize bağlı olarak uzmanlık alanlarına göre ayrılmaktadır. Bulgaristan şirket kurmak ve iş geliştirmek talebi aşağıdaki belli başlı alanlarda yoğunlaşmaktadır.
- Bulgaristan’da Nakliye (Transport)
- Bulgaristan çalışma izni ve personel istihdamı
- İthalat/ihracat
- Muhasebe işlemleri
- Profesyonel Bulgarca tercüme
Bulgaristan’da şirket kurmak süreci
Bulgaristan’da şirket kurmak süreci Kayıtlar Ajansı’na bağlı Ticaret Sicili’ne kayıt talebinde bulunarak gerçekleşmektedir. Limited ve anonim şirketlerde kayıt süresi ortalama 5 iş günüdür. BG’de şube açmanın ortalama süresi ise yaklaşık 2 haftadır.
Vize Merkezi’nin Bulgaristan’da şirket kurulumu ve ticari temsilcilik açmak konusunda sağladığı hizmetler; kurulacak şirketin faaliyet alanında örgütlenme hizmetlerini, şirket açmak, şirketin faaliyet alanına uygun lokasyon keşfini, istihdam sağlanacak personele sigorta ve muhasebe hizmetleri, avukatlık ve danışmanlık hizmetlerini kapsamaktadır.
Vize Merkezi’nin Bulgaristan'da iş yeri açmak konusunda sağladığı hizmetler Bulgaristan’da Sofya, Plovdiv, Varna, Burgaz, Razgrad ve Şumnu bölge merkezli olarak yürütülmektedir. Bu bölgelerden anlaşmalı olduğumuz avukat, muhasebeci ve danışmanlardan faydalanabileceğiniz hizmetler aşağıdaki gibidir:
- Kurulacak şirketin faaliyet alanının belirlenmesi, Şirket, şirket şubeleri ve ticari temsilciliklerin kuruluş evraklarının hazırlanması
- BG şirket kurma mevzuatına uygun KDV kaydının yapılması ve gerek duyulduğu zaman kayıttan düşürülmesi,
- Faaliyet gösterecek şirketin sermayesinin arttırılması,
- Profesyonel Bulgarca tercüme hizmetleri,
- Faaliyet raporu düzenleme ve BG’de temsilcilik açma ile ilgili her türlü şirket evrak ve raporların düzenlenmesi hususlarında danışmanlık hizmetleri,
- Türkiye’deki şirket ve BG’deki şirket arasında iletişimi sağlamak
- Bulgaristan’da açılacak şirkette istihdam sağlanacak kişilerin çalışma izni başvurularını yapma, dokümanlarını başvuruya hazır hale getirme, başvuru sürecini takip etme
Bulgaristan’da Şirket Kurulumu Sürecinde Sağladığımız Muhasebe Hizmetleri
Bulgaristan'da şirket kurmak aşamasında yapılacak muhasebe işleri aşağıdaki belirtilmiştir. BG’de açacağınız şirketinizde muhasebe işlemlerinden faydalanmak için Vize Merkezi Bulgaristan Departmanı Özlem Dağdelen’den bilgi alabilirsiniz.
- Bulgaristan’da faaliyete geçirilecek sektörün özelliklerine göre muhasebe sistemlerinin oluşturulması,
- Firmanın depo ve stok tablolarının hazırlanması,
- Hesap planının oluşturulması ve düzenli olarak güncellenmesi,
- Kuracağınız şirketin ihtiyaçlarına bağlı olarak muhasebe analizlerinin çıkartılması,
- Alış, satış, gider faturalarının tutulması, tahsilat makbuzlarının kesilmesi, kasa, banka ve hesap hareketlerinin muhasebe sistemine işlenmesi
- Muhasebe defterlerinin tutulması
- Mal ve hizmet maliyetinin tespiti
- İstihdam sağlanacak kişilerin sigortalarının yapılması
Bulgaristan’da Ofis Kiralama ve Satış Fiyatları
Bulgaristan’ın başkenti Sofya’da ofis kiraları metre başına aylık yaklaşık 6 EUR – 20 EUR arasında değişmektedir. Sofya’da ofislerin satış fiyatı metre kare başına 550 EUR – 1.600 EUR arasında değişmektedir. 2019 yılı için Sofya ofis kira oranlarında artış da olmuştur. Plovdiv, Razgrad, Varna, Şumnu bölgesi ofis kiralama ve satış fiyatları hakkında bilgi almak için arayınız.
Bulgaristan’da Şirket Kurmak ve Oturum İzni
BG’de şirket kuran veya Türkiye’deki şirketinin bir ayağı olarak temsilcilik açan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, BG’de Oturma İzni alma hakkına sahip olurlar. Uzun süreli ikamet hakkı tanıyan multi giriş statülü “D” vize alınarak ulaşılan Bulgar oturum izni için öncelikle karşılanması gereken temel şartlar bulunmaktadır. Bulgaristan'da şirket açmak ve oturum izni konusunda detaylı bilgiye Bulgaristan şirket kurmak ve oturum izni sayfamızdan ulaşabilirsiniz.
Bulgaristan’da Kurulabilecek Şirket Türleri
- Limited Şirket (OOD ) sermayesinin asgari 2 Leva (1 €) olması gerekmektedir.
- Anonim Şirket (AD) sermayesinin minimum 50.000 Leva (yaklaşık 25.000 €) olması gerekmektedir.
- Kolektif Şirket
- Komandit Şirket
Bulgaristan’da İş yeri Açmak Hakkında Genel Bilgiler
Kendi ülkesinin kanunları çerçevesinde ticari faaliyette bulunmak üzere kayıt yaptırmış her yabancı kişinin Ticaret Kanunu’na göre BG’de yabancı kişi şubesi açma hakkı bulunmaktadır. BG’de ticari faaliyetler holding, şube yabancı firma ticari temsilciliği, tek şahıs tacir ve kooperatif şeklinde yürütülebilmektedir. Yabancı yatırımcılar tarafından sıklıkla tercih edilen ticari şirket türleri; limited şirket (EOOD veya OOD) ya da anonim şirket (EAD veya AD) şubeleri veya ticari temsilcilikleridir. Limited şirket daha çok küçük çaplı firmalarca tercih edilmektedir. Türkiye’de uygulanan süreçlerden farklı olarak ticaret ve sanayi odalarına kayıt gönüllük esasına dayanmaktadır.
Şirketin ticari siciline kayıt yapılırken şirketin Bulgarca kısaltması ЕИК (EİK) denilen Özel Tanımlama Kodu verilmektedir. EİK numarası 9 haneli olup rastgele olarak sistem tarafından verilmektedir. Bu numara ile firmanın kaydı Ticaret Siciline işlenmesiyle birlikte başlar Ticaret Sicili’nden kaydı silinene kadar muhafaza edilir. KDV yasasına göre kaydını tamamlayan şirketlere Bulgar Ulusal Gelirler Ajansı yetkilileri tarafından numara verilmektedir.“BG” ile başlayan KDV numarası genel olarak Kayıtlar Ajansı tarafından verilen Tanımlama Kodu ile aynı olmaktadır.
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları %100 kendi sermayeleriyle BG’de şirket kurabilmektedirler. Yabancı ortaklarla (gerçek veya tüzel kişi) kurulan şirketler Bulgar ortaklığı olsun ya da olmasın Bulgar şirketi olarak kabul edilmektedir.
Bulgaristan Şube Açmak İçin Gerekli Belgeler
- Yabancı şirketin BG’deki mevcudiyetini, Bulgar ulusal kanununa göre ticari faaliyette bulunma hakkını, sicil kaydına göre yabancı şirketi temsil eden kişilerin isimleri ve temsil şeklini gösteren belge
- Yabancı şirketin şube açma kararını içeren dilekçe
- Yabancı şirket şubesinin faaliyet alanı izin rejimine tabii ise, gerekli lisans veya izin belgesi
- Şube açma başvurusunun yapılmasıyla birlikte değişiklik ve ekleri içeren yabancı şirket kuruluş akdi veya sözleşmesi
- Yabancı şirket şubesini yürüten kişinin noter tasdikli imzasını içeren vekalet belgesi
- Şirket yöneticisinin noter tasdikli görev kabul belgesi ve imza sirküleri
- Kanunların gerektirdiği durumlarda yöneticinin/yöneticilerin uzmanlık veya yeterlilik belgeleri
- Özel yasaların gerektirdiği diğer evraklar
- Şubenin açılması için gerçekleştirilecek başvuruda 430 leva ticaret siciline kayıt için ve 50 leva şirket adı alma ücreti bedeli olarak ödenmektedir.
Bulgaristan’da Temsilcilik Açmak Hakkında Genel Bilgiler
BG Yatırımları Teşvik Kanunu gereğince ulusal mevzuatlarına göre ticari faaliyette bulunabilen yabacı kişiler Bulgar’da ticari temsilcilik açabilmektedir. Ülkede açılan temsilciliklerin Ticaret ve Sanayi Odası’na kayıt yaptırılması zorunluluğu bulunmaktadır.
Bulgar’da temsilcilik kuruluşu, ticaret odasının ticari temsilcilik kaydına dair kararı ile gerçekleşmektedir. Sisteme kayıtlı ticari temsilcilikler veri tabanı BG Ticaret ve Sanayi Odası’nın web sitesinden görüntülenebilmektedir. Ticari temsilcilikler tüzel kişiliğe sahip değildir ve ticari faaliyette bulunamamaktadır.
Temsilcilik, Bulgar mevzuatına göre tüzel kişi olarak kabul edilmez. Fakat şubenin merkezi ve yönetim adresi, şirket sahibi veya sahipleri, şirketin mal varlığı, pasif yasal statüsü bulunur. Şubenin unvanı ana şirketin unvanından ve “şube” ekinden oluşmaktadır. Şube, ayrı bir şirket olarak ticari defterlerini tutabilmektedir. Şube açma başvurusu Ticaret Sicili’ni tutmakla görevli Kayıtlar Ajansı’nın bölge alanında hizmet veren bölge temsilciliğine yapılabilmektedir.
Türk Şirketinin Bulgaristan’daki Temsilciliğine Türkiye’den Çalışan Göndermesi
BG’de bir Türk vatandaşının istihdam edilebilmesi için şirkette en az 5 Bulgar veya AB vatandaşının çalışması gerekmektedir. İstihdam edilecek yabancıların sayısı istihdam edilen BG ve diğer AB vatandaşları sayısının %35’ini aşmaması gerekmektedir. Ancak aralarında organik bağ bulunan şirketler (şubeler, iştirak şirketler, grup şirketleri vs.) arasında personel transferi durumlarında bu kural geçerli değildir.
Aralarında organik bağ bulunan şirketler arasında personel transferinden yalnızca yönetici, uzman ve stajyer kadroları faydalanabilmektedir. Bu şekilde çalışmaya gelen yönetici ve uzman kadrolara 3 yıla kadar Bulgaristan çalışma izni veya oturum izni verilmektedir. Stajyer kadrolara 1 yıla kadar çalışma ve oturma izni verilmektedir. Oturum izni süreleri iş sözleşmesine göre belirlenmektedir.
Türkiye’den Bulgaristan’a Sağlanacak Personel İstihdamı Çalışma ve Oturum İzni İçin Gerekli Belgeler
- İşveren tarafından düzenlenen Türk vatandaşının istihdamını gerektiren açıklama beyannamesi,
- İşverenin istihdam ettiği diğer yabancıları gösteren beyanname
- Türk vatandaşlarına önerilen iş koşulları ve ücretin aynı görev için Bulgar vatandaşlarına sağlanan iş koşulları ve ücretten daha düşük olmadığına dair işveren tarafından düzenlenmiş beyanname
- Türk vatandaşlarına ait pasaport nüshası
- Açılacak olan şirket ile Türkiye’deki şirketler arasında organik bağ bulunduğunu kanıtlayıcı apostilli evraklar (ticari sicil kaydı vs.)
- Kurumsal transferin süresi hakkında işveren tarafından düzenlenmiş beyanname
- Transfer edilecek yönetici ve uzman kadrolarının son 12 ay Türkiye’deki şirkette çalışmış olduklarını kanıtlayan apostilli belgeler
- Transfer edilecek stajyer/lerin son 6 ay Türkiye’deki şirkette çalışmış olduklarını kanıtlayıcı apostilli belgeler.
- Yalnızca yönetici ve uzman kadroları için geçerli, transfer edilecek Türk vatandaşının işe dair gerekli beceri veya yeterlilik seviyesine sahip olduğunu gösterir apostilli belge. Yönetici ve uzman kadrolarının Bulgaristan’da yürüteceği göreve ilişkin bir üniversite eğitim belgesine sahip olması (yeterlilik, vasıf, kapasite, uzmanlık belgeleri vs.)
- Transfer edilecek Türk vatandaşının işe ilişkin gerekli iş tecrübesine sahip olması. SGK’dan hizmet döküm belgesine veya resmi kurumdan iş tecrübesini kanıtlayıcı evraka sahip olması (işveren adı, istihdam süresi, icra edilen görevibelirtir şekilde)
- Türkiye’den BG’ye transfer edilecek kişinin kurumsal transfer çerçevesinde BG’ye gönderildiğine dair evrak
- Transfer edilecek kişinin kurumsal transfer süresinin tamamlamasıyla birlikte tekrar Türkiye’deki şirkete çalışmak için gönderileceğine dair evrak
- Stajyer olarak transfer edilecek kişiler için stajyerlik sözleşmesi kopyası ve stajyerlerin alacağı eğitim programı kopyası
- Stajyer kadroları için yüksek eğitim diploması
Bulgaristan şirket kurma maliyeti ve Bulgaristan şirket açmak ne kadar gibi soruları olup da Bulgaristan’da şirket kurmak isteyenler için Türkiye'den Bulgaristan'a personel istihdamı, çalışan maaşları, şirketin vergileri, KDV oranları, sosyal sigorta işlemleri, ofis kira ve satış fiyatları ve benzeri konularda destek almak için Vize Merkezi Bulgaristan vizesi departmanı ile iletişime geçiniz.